16 Οκτωβρίου 2013

Absence of adaptation effects in anisocoric monovision used in the correction of presbyopia

Almost all people over the age of 45 experience problems with near vision, due to the age-dependent loss of the eye’s ability to actively change focus. One solution that has been proposed is to increase the depth-of-focus of one eye by placing a small aperture in front of the natural pupil. This has the effect of increasing that eye’s passive depth-of-focus, allowing near objects to be seen more clearly. The other eye is left with a natural pupil, since the small pupil involves the some restriction in the visual field and a marked reduction in the light reaching the retina, particularly under dim conditions of illumination.


The unequal pupil diameters (anisocoria) and retinal illuminances implicit in this small-aperture monovision, however, lead to the interocular differences in the latency of Visual Evoked Potentials (VEP) and the Pulfrich effect (PE) in which the paths of moving objects may appear distorted, leading to possible hazard e.g. when driving.

Earlier work suggests that, when the PE is induced by placing a neutral density (ND) filter over one eye, partial adaptation occurs, reducing the PE by a factor of about 3 over a one-week period. If a similar adaptation occurred in small-aperture monovision this would be helpful in reducing any possible associated hazard.

Our studies (see below) provide solid evidence that, when presbyopia is corrected by the use of a monocular artificial pupil, in terms of a corneal inlay or a contact lens, the anisocoria produces marked interocular differences in visual latency (as measured with VEPs) and a Pulfrich effect. More recently we showed that these effects are not reduced by over a 7-day period of anisocoric vision, probably because the relationship between the two retinal illuminances is changing continually as the ambient illumination and diameter of the natural pupil change, making adaptation more difficult than in the case where the Pulfrich effect is induced with a monocular ND filter, when there is a constant ratio between the two retinal iilluminances.

Thus concerns remain over the safety of small-aperture monovision as an aid for presbyopes.

For more information about this work see the following studies:


Small-Aperture Monovision and the Pulfrich Experience: Absence of Neural Adaptation Effects

Reduced-aperture monovision for presbyopia and the Pulfrich effect

10 Οκτωβρίου 2013

Τι κάνεις αν θέλεις έρευνα;

αναδημοσιεύω το ενδιαφέρον άρθρο του Αντώνη Παπαγιαννίδη από το protagon.gr

Από τα παρακάτω κρατάω ότι για να κάνεις έρευνα πρέπει πρώτα να έχεις δημιουργήσει ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ έρευνας, το οποίο δυστυχώς ή ευτυχώς δεν "καλλιεργείται" από τη μία μέρα στην άλλη. Κάποιοι από εμάς ηταν "τυχεροί" που το έζησαν σε ιδρύματα του εξωτερικού, στις καλές τους εποχές! Πολλοί Έλληνες είναι ακόμα "εκεί" και συμβάλλουν στη διατήρηση και την εξάπλωσή του.
__________________

."....Όμως τα αληθινά πολύτιμα κατατέθηκαν από Αμερικανούς ή πάλι «με αμερικανικά αντανακλαστικά» Ευρωπαίους. Απ’ αυτούς ακούστηκαν σημεία και τέρατα! Ότι, για παράδειγμα, αν θέλεις αληθινή έρευνα στραμμένη στην καινοτομία (και με πιθανότητα να αποδώσει) χρειάζεται να πληρώσεις σοβαρά τους ερευνητές και τους καθηγητές. Χρειάζεται βέβαια και να φτιάξεις μιαν κουλτούρα αριστείας. Χρειάζεται και να στρώσεις συνθήκες ελκυστικές. Χρειάζεται και να υπάρχει δεκτικό περιβάλλον προκειμένου να μεταφράζεται η έρευνα και η καινοτομία σε αποτέλεσμα. Κυρίως όμως… χρειάζεται να πληρώνεις τους ανθρώπους!
Δόθηκε το παράδειγμα του Καναδά, που αιμορραγούσε - προς τις ΗΠΑ - ανθρώπινο δυναμικό. Τι έκαναν; Χρηματοδότησαν σοβαρά έδρες και Ινστιτούτα, και μετά κάποιο διάστημα είδαν να μεταναστεύουν Βόρεια οι Αμερικάνοι, να συρρέει διεθνές δυναμικό («Κυκλοφορία ανθρώπινου δυναμικού υψηλής αξίας» λέγεται αυτό) προς τα κέντρα αριστείας που δημιουργήθηκαν. Όμως και στην Ελβετία (EPFL Λωζάννης) και στο Βέλγιο (UCL Λουβέν) και στη Σουηδία (Ουψάλα), με τη δημιουργία κέντρων αριστείας μπόρεσε να απογειωθεί η καινοτομία.
Πώς δημιουργήθηκε η τεχνική της εγχείρησης λέιζερ για τα μάτια; Από την ανάγκη μιας τεχνολογίας ώστε να γίνεται η προσέγγιση σκαφών, με απόλυτη ακρίβεια, στο Διάστημα! Χρειάστηκαν σε αμερικανικά ιδρύματα και εταιρείες 7 χρόνια ερευνών – «και 4 σχεδόν χρεοκοπίες» - για να γίνει αυτή η έρευνα, που βρήκε εφαρμογή στη χειρουργική ακρίβειας. Τα παραδείγματα είναι άνευ τέλους. Όμως, απαιτούν κινήσεις αποφασιστικές. «Ιδιωτικοποιήστε Πανεπιστήμια, ανοίξτε καινούρια, δημιουργήστε ανταγωνισμό ανάμεσα σε ό,τι υπάρχει».
Μελαγχολεί κανείς βλέποντας την απόσταση με τα δικά μας. Άλλωστε, η αίθουσα του Ευγενίδειου ψιλοεξεγέρθηκε, όταν άρχισε να αναφέρεται η εισαγωγή κριτηρίων οικονομικής εφικτότητας στην αξιολόγηση των ακαδημαϊκών σχεδιασμών (Μετάφραση; «Ωραιότατο το project σου. Μπορεί να έχει εφαρμογή; Χρηματοδοτείται! Δεν μπορεί; Βρες χορηγό!).
Και αν τίποτε από όλα αυτά δεν γίνει; Τότε, όσοι άξιοι θα κάνουν εκείνο που γίνεται στην Ινδία. Είσαι κάπου όπου ισχύει αυστηρά σύστημα κόστους και ανήκεις σε λάθος κάστα; Πας σε άλλο τόπο…
Αλλά, μιας και το υποσχεθήκαμε, δείτε τον δεκάλογο προτάσεων/εισηγήσεων του Ελληνικού Φόρουμ Καινοτομίας (έτσι ονομάστηκε η διοργάνωση):
1. Χρειάζεται πρώτα να αναπτυχθούν τα υφιστάμενα ερευνητικά ινστιτούτα, αλλά και να δημιουργηθούν νέα - με λογική τη δυνατότητα να υπάρχει spillover στην περιοχή. Καθώς δημόσια κονδύλια δεν υπάρχουν πλέον, θα ‘πρεπε να αξιοποιηθεί το Πρόγραμμα-Πλαίσιο της ΕΕ, Ορίζοντας 2020, με τις «Έδρες ERA» που προβλέπονται ειδικά για τις χώρες συνοχής και την “Teaming Excellence”.
2. Χρειάζεται επίσης να υπάρξουν κίνητρα, προκειμένου οι ερευνητές να μένουν στην Ελλάδα (ακριβέστερα να ανακοπεί κάπως το ρεύμα φυγής που ήδη ογκώνεται).
3. Να επεκταθούν τα ερευνητικά clusters και τα δίκτυα, με βάση τις υπάρχουσες ήδη εξειδικεύσεις. Τα σχετικά παραδείγματα αφθονούν στην Ευρώπη (όπως το τεχνολογικό πάρκο Βερολίνο-Aldershof). Η χωροταξική συγκέντρωση των σημερινών ινστιτούτων θα πρέπει να εξεταστεί άμεσα.
4. Να προωθηθεί η δημιουργία φορέων risk capital για τα start-ups. Ασφαλώς και έχει υπάρξει πρόοδος στα τελευταία χρόνια, όμως η εμβάθυνση του μέτρου είναι απαραίτητη.
5. Μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος και ενίσχυση της επαγγελματικής κατάρτισης. (Στο πρώτο, εκεί που βρισκόμαστε, καλύτερα να μη σταθεί κανείς. Στο δεύτερο, αποτελεί αιχμή του δόρατος όλης της γερμανικής φιλοσοφίας «τεχνικής βοήθειας» προς τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας…).
6. Βελτίωση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος για τις (καινοτόμες ιδίως) επιχειρήσεις, εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στην πράξη (Εδώ, πάλι καλύτερα να μη σταθεί κανείς!).
7. Κωδικοποίηση και απλούστευση της νομοθεσίας. (Ομοίως).
8. Καλύτερη στόχευση του «Καλλικράτη» - σύνδεση με τη φορολογική μεταρρύθμιση. (Πάλι εδώ θα έτεινε να πει κανείς «πάμε παρακάτω». Όμως, άμα την προσέξει αυτή την πρόταση/εισήγηση από πιο κοντά, θα δει ότι εκείνο που επιδιώκεται είναι η μεταφορά της νέας έμφασης στην έρευνα και ανάπτυξη προς το τοπικό επίπεδο. Το σπάσιμο της συγκεντρωτικής, ασφυκτικής λογικής. Μην το προσπεράσουμε).
9. Επιχορηγήσεις /grants για start-ups. Κι εδώ έχει γίνει δρόμος. Μια αναδιάταξη/reallocation του ΕΣΠΑ, ή/και στόχευση του επόμενου θα ήταν πολύτιμη. (Η συνδυαστική πρόταση ΚΕΠΕ/ΙΟΒΕ/McKinsey που έχει προαναγγείλει ο Γιάννης Στουρνάρας, πολύτιμη εδώ).
10. Άσκηση μιας ενεργότερης, ουσιαστικότερης και (θα προσθέταμε) ειλικρινέστερης πολιτικής για την ελληνική επιστημονική διασπορά. Εδώ, πάλι, το ζήτημα είναι να ξεφύγει κανείς από τις προθέσεις, τους σχεδιασμούς – δηλαδή: τα λόγια και τις πολιτικές διακηρύξεις – και να περάσουμε στην πραγματικά συνειδητοποιημένη αξιοποίηση της διασποράς."

9 Οκτωβρίου 2013

10/10 - ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΟΡΑΣΗΣ [ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΥΦΛΩΣΗΣ]


Η Παγκόσμια Ημέρα Όρασης (κατά της Τύφλωσης) γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη κάθε Οκτωβρίου με στόχο να στρέψει το παγκόσμιο ενδιαφέρον στο πρόβλημα της τύφλωσης και τις επιπτώσεις του στον πάσχοντα πληθυσμό και τη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με τον Διευθυντή της Οφθαλμολογικής Κλινικής του ΠΑ.Γ.ΝΗ και Καθηγητή Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Ιωάννη Παλλήκαρη, τα αποτελέσματα προσφάτων επιδημιολογικών μελετών δείχνουν ότι ο αριθμός των ατόμων με διαταραχές στην όραση ανέρχεται σε περίπου 285 εκατομμύρια (το 65% των οποίων είναι ηλικίας άνω των 50 ετών). Από αυτούς, τα 246 εκατομμύρια έχουν χαμηλή όραση (63% άνω των 50 ετών) και 39 εκατομμύρια υπολογίζεται ότι είναι νομικά τυφλοί (82% πάνω από 50).
Η πρώτη παγκόσμια έρευνα για το μέγεθος και τα αίτια των προβλημάτων όρασης βασίστηκε σε στοιχεία του παγκόσμιου πληθυσμού το 1990, εκτιμώντας τον αριθμό των τυφλών σε 38 εκατομμύρια. Η εκτίμηση το 1996 αυξήθηκε σε 45 εκατομμύρια τυφλούς, και προβλέπεται να αγγίξει τα 76 εκατομμύρια το 2020, διπλασιάζοντας τον αριθμό των ατόμων με τύφλωση σε τρεις δεκαετίες.

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και μέλ
ος της Παγκόσμιας Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για Πάθήσεις της Όρασης Μιλτιάδης Τσιλιμπάρης τονίζει ότι, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στις χειρουργικές τεχνικές σε πολλές χώρες κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, ο καταρράκτης (47,9%, 2004 WHO statistics) εξακολουθεί να είναι η κύρια αιτία των προβλημάτων που οδηγούν στην απώλεια της όρασης σε όλες τις περιοχές του κόσμου, εκτός από τις ανεπτυγμένες χώρες. Άλλες κύριες αιτίες των προβλημάτων όρασης είναι το γλαύκωμα (12,3%), η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (8,7%), θολερότητες του κερατοειδή χιτώνα (5,1%), η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (4,8%), η παιδική τύφλωση (3,9%) και το τράχωμα (3,6%), το οποίο αποτελεί τη δεύτερη αιτία τύφλωσης στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Σήμερα εκτιμάται ότι στο 80% των παραπάνω περιπτώσεων τύφλωσης, ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες περιοχές, θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί και αυτό το ποσοστό αποτελεί στόχο της πρωτοβουλίας «Δικαίωμα στην Όραση» (Fight for Sight) μέχρι το έτος 2020. Εξαίρεση αποτελεί ίσως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, που χαρακτηρίζεται ως η πάθηση των ηλικιωμένων. Η έλλειψη και η ανισότητα της πρόσβασης σε υπηρεσίες πρόληψης και υγιεινής των ματιών σε αυτές τις περιοχές του κόσμου περιορίζει τα οφέλη που θα μπορούσαν οι πάσχοντες να είχαν από τις σύγχρονες ιατρικές εξελίξεις ενώ εκμηδενίζει τις πιθανότητες πρόληψης.

Ο Δρ. Σωτήρης Πλαΐνης, στέλεχος της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου Κρήτης και επίτιμος λέκτορας του Πανεπιστημίου Manchester, σημειώνει ότι στα ποσοστά του πίνακα αν και συνυπολογίζονται διαταραχές που μπορεί να οφείλονται σε διαθλαστικά σφάλματα, και κυρίως τη μυωπία που έχει πάρει μορφές επιδημίας στις χώρες της Ανατολικής Ασίας, δεν συμπεριλαμβάνονται προβλήματα που αντιμετωπίζουν άτομα με υγιείς οφθαλμούς, λόγω έλλειψης πρόσβασης σε υπηρεσίες εξέτασης και διόρθωσης (με γυαλιά, φακούς κλπ) των διαθλαστικών τους σφαλμάτων. Παρομοίως, η πρεσβυωπία που εμφανίζεται στην πλειοψηφία του πληθυσμού στην παραγωγική ηλικία των 40-45 ετών, και δυσχεραίνει τις δραστηριότητες που απαιτούν ενδιάμεση και κοντινή όραση, δεν συγκαταλέγεται στις παθήσεις που οδηγούν σε διαταραχές της όρασης. Πρόσφατες έρευνες υπολόγισαν τον παγκόσμιο πληθυσμό των πρεσβυώπων σε 1.2 με 1.5 δισεκατομμύρια, εκτιμώντας σε 600 εκατομμύρια τους πρεσβύωπες που παρουσιάζουν σημαντικά μειωμένη ποιότητα όρασης λόγω έλλειψης γυαλιών. 

Οικονομικές επιπτώσεις των οφθαλμικών διαταραχών στις χώρες της Ευρωπης
Η ανεπαρκής και μη έγκαιρη διάγνωση αμφιβληστροειδικών παθήσεων επηρεάζει τόσο την ποιότητα της ζωής όσο και την οικονομία των κρατών της Ευρωπαϊκής ζώνης. Πρόσφατη μελέτη που διεξήχθει σε 6 διαφορετικές χώρες της ζώνης (Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Σλοβακία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο) για λογαριασμό του Ευρωπαϊκού φόρουμ κατά της τύφλωσης (EFAB), ανέδειξε το τεράστιο οικονομικό όφελος που είναι δυνατόν να εξασφαλίσουν τα συστήματα υγείας των χωρών αυτών από την έγκαιρη διάγνωση 4 βασικών οφθαλμολογικών παθήσεων. Πιο συγκεκριμένα, οι ετήσιες δαπάνες ύψους 7 δισεκατομμυρίων ευρώ για το σύνολο των έξι χωρών μπορεί να εξαλειφθούν μέσω παρεμβάσεων που στοχεύουν στην έγκαιρη διάγνωση, στην πρόληψη και στην επαρκή αγωγή, ενώ ταυτόχρονα να ελαχιστοποιηθούν και οι κίνδυνοι για τους ίδιους τους ασθενεις. Τα οικονομικά στοιχεία που εξετάστηκαν αφορούν τόσο τις άμεσες δαπάνες δηλαδή τα έξοδα υγειονομικής περίθαλψης, ως αποτέλεσμα της θεραπείας (πχ νοσήλεια, φαρμακευτική αγωγή κ.α.), όσο και τις έμμεσες που αφορούν τη μείωση της παραγωγικότητας και τις ανεπίσημες δαπάνες για τη φροντίδα του ασθενούς. Συμπερασματικά, οι αποδοτικές παρεμβάσεις για την πρόληψη της τύφλωσης και άλλων διαταραχών, επιφέρουν σταθερότερο προϋπολογισμό του υγειονομικού συστήματος των κρατών, υγιές και παραγωγικό δυναμικό και καλύτερη ποιότητα ζωής. Για τους παραπάνω λόγους τόσο η πρόληψη όσο και η θεραπεία των διαταραχών της όρασης είναι επιτακτική ανάγκη να αποτελέσει προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία.
Κοινωνικο-οικονομικές προεκτάσεις και πρόληψη της τύφλωσης
Η έλλειψη της οικονομικής ανάπτυξης είναι ένας παράγοντας που επιδεινώνει τη συχνότητα εμφάνισης των διαταραχών της όρασης. Για το λόγο αυτό, τα προγράμματα πρόληψης τύφλωσης πρέπει να ασχοληθούν όχι μόνο με τον περιορισμό της τύφλωσης που μπορεί να αποφευχθεί αλλά και με την ταυτόχρονη οικονομική ανάπτυξη. Το κόστος της αποκατάστασης και της περίθαλψης που παρέχεται σε άτομα με προβλήματα όρασης είναι τα πιο προφανή. Λιγότερο εμφανείς, αλλά εξίσου σημαντικές ωστόσο, είναι οι έμμεσες δαπάνες που προκύπτουν από την απώλεια της παραγωγικότητας αυτών των ατόμων.
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης και η Οφθαλμολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ κατανοώντας την τεράστια σημασία της ισότιμης πρόσβασης όλων των κοινωνικών ομάδων στις υπηρεσίες υγείας έχει αναπτύξει πρότυπη πιλοτική δραστηριότητα στα πλαίσια του Πανεπιστημίου των Ορέων που αφορά μεταξύ άλλων την πρωτοβάθμια οφθαλμολογική περίθαλψη σε απομακρυσμένες περιοχές της Κρήτης και των νησιών του Αιγαίου. Η προσέγγιση αυτή φιλοδοξεί να αποτελέσει μοντέλο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί στην υπόλοιπη Ελλάδα και σε άλλες περιοχές του κόσμου.