19 Δεκεμβρίου 2010

Ποιες είναι οι προτιμήσεις των τελειοφοίτων Οπτικών?

Βρισκόμαστε σε κρίσιμες εποχές που πολλά επαγγέλματα, ιδιαίτερα αυτά που δραστηριοποιούνται στο χώρο της περίθαλψης της Υγείας, εξειδικεύονται και αναβαθμίζονται όσο αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Πριν από δύο δεκαετίες, ο Οπτικός αποφοιτούσε από το ΤΕΙ Αθήνας με ένα πτυχίο που του εξασφάλιζε: (α) την αποκλειστική δυνατότητα να ιδρύσει ένα Οπτικό κατάστημα, χρησιμοποιώντας την άδεια εξασκήσεως του επαγγέλματος Οπτικού και (β) την αποκλειστική δυνατότητα παροχής, σύμφωνα με το Νόμο του Κράτους, του απαραίτητου ελέγχου για την εφαρμογή Φακών Επαφής (που απαιτούσε δεύτερη αυτόνομη / συμπληρωματική άδεια).

Ήταν επομένως λογικό ο απόφοιτος του Τμήματος Οπτικής να έχει ως πρώτη προτεραιότητα την ίδρυση ενός Οπτικού καταστήματος, που θα αποτελούσε τον καθρέπτη μίας νέας γενιάς επαγγελματιών με αναβαθμισμένες παροχές υπηρεσιών και γνώσεις που το παρείχε το πρόγραμμα σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (και όχι μέσω "εμπειρίας").

Τα τελευταία 20 χρόνια οι εξελίξεις στο χώρο της Oπτικής (πολλά νέα προϊόντα που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις, όπως πολυεστιακοί φακοί οράσεως και φακοί επαφής) και της οφθαλμολογίας (διαθλαστική χειρουργική, διαγνωστικός εξοπλισμός όπως κερατοειδικοί τοπογράφοι, εκτροπόμετρα, απεικονιστικές μέθοδοι), διαμόρφωσαν ένα καινούριο τοπίο στην αγορά εργασίας.

Είναι ενδιαφέρον επομένως να καταγράψουμε τις προτιμήσεις των σημερινών φοιτητών όσο αφορά τη μελλοντική εργασιακή απασχόλησή τους. Αυτό επιτεύχθηκε πολύ πρόσφατα σε συνεργασία με ορισμένους διδάσκοντες του Τμήματος Οπτικής και Οπτομετρίας στο ΤΕΙ Αιγίου, όπου ετοιμάστηκε ένα ερωτηματολόγιο για συμπλήρωση από τους τελειόφοιτους σπουδαστές (ΣΤ’ και Ζ’ εξάμηνο). 34 ερωτηματολόγια συλλέχθηκαν και η ανάλυση των δεδομένων παρουσιάζεται στα παρακάτω γραφήματα.


Ίσως αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι μόνο το 1/3 των αποφοίτων έχει ως πρώτη προτεραιότητα την εργασία σε Οπτικό κατάστημα! Μάλιστα, παρατηρείται μία επιθυμία απεγκλωβισμού από την τυπική μορφή του του επαγγέλματος (Οπτικός = καταστηματάρχης), αφού μόνο το 14.7% των ερωτηθέντων έχει ως πρώτη προτεραιότητα την ενασχόληση με το «λιανεμπόριο», ως ιδιοκτήτης οπτικού καταστήματος. Επιπλέον, είναι εμφανής η τάση προς «παροχή υπηρεσιών» Οπτομετρίας (το 41.2% έχει ως 1η προτεραιότητα εργασία σε Οφθ/κό κέντρο). Επίσης, αν απομονώσουμε τις τρεις πρώτες επιλογές (σε σχέση με τις τρεις τελευταίες), παρατηρούμε ότι κυριαρχεί ξανά η τάση προς υπηρεσίες Οπτομετρίας (το 79% έχει μέσα στις 3 πρώτες επιλογές του την εργασία ως Οπτομέτρης σε Οπτικό κατάστημα και το 68% σε Οφθ/κό κέντρο). Από την άλλη, μόνο το 47% βλέπει θετικά την ίδρυση καταστήματος ενώ το 53% προσανατολίζεται σε Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών και στην Έρευνα.


Τα παραπάνω αποτελέσματα που αναδεικνύουν την απομάκρυνση του Οπτικού από το «λιανεμπόριο» γεννούν ορισμένους προβληματισμούς:
-Μήπως πρέπει το προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών να εναρμονιστεί (αν δεν έχει ήδη εναρμονιστεί) πλήρως με το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Οπτομετρίας και τις σημερινές ανάγκες της αγοράς, οι οποίες είναι εμφανές ότι επηρεάζουν τις προτιμήσεις των αποφοίτων?
-Μήπως το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να παρέχει στα εμπλεκόμενα Τμήματα εκπαίδευσης και στους φοιτητές των ΤΕΙ την απαιτούμενη τεχνολογική και κλινική υποστήριξη έχοντας ενδυναμώσει παράλληλα και το διδακτικό προσωπικό ?
-Μήπως η εξάμηνη πρακτική άσκηση των «φοιτητών» επιβάλλεται να γίνεται σε χώρους που πληρούν ορισμένα κριτήρια, όπως για παράδειγμα το κατάλληλο προσωπικό, αναβαθμισμένο εξοπλισμό και απαραίτητη τεχνογνωσία?
-Είναι απαραίτητη η θέσπιση ενός «Κολλεγίου» που θα αξιολογεί τα επίπεδα κατάρτισης των Οπτικών-Οπτομετρών (παράδειγμα Μ. Βρετανίας – British College of Optometry)?
-Είναι απαραίτητη η θέσπιση ενός συστήματος συνεχούς αξιολόγησης που θα "υποχρεώνει" τους αποφοίτους να παρακολουθούν σεμινάρια δια βίου εκπαίδευσης?

11 Νοεμβρίου 2010

Η θλιβερή εικόνα των οδικών τροχαίων ατυχημάτων στην Eλλάδα

H χώρα μας εμφανίζει την μικρότερη θνησιμότητα στην Eυρωπαϊκή Ένωση από χρόνια νοσήματα, παρουσιάζει όμως έναν από τα μεγαλύτερα ποσοστά οδικών τροχαίων ατυχημάτων. Eίναι γεγονός ότι αν και τα τελευταία τρία χρόνια παρατηρήθηκαν μειωτικές τάσεις στον αριθμό των τροχαίων ατυχημάτων (ποσοστό μείωσης το 2002, 14.9%), η Eλλάδα διατηρεί ακόμη το υψηλότερο ποσοστό θανατηφόρων ατυχημάτων μεταξύ των χωρών της Eυρωπαικής Ένωσης όταν αυτά αναλύονται με βάση τον πληθυσμό ή τα οχηματο-χιλιόμετρα. Στο παρακάτω γράφημα παρουσιάζεται η συχνότητα των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων (θανατηφόρα ατυχήματα ανά 100.000 κατοίκους) στις χώρες της Eυρωπαικής Ένωσης [Πηγή: Διεθνές στατιστικό αρχείο Οδικών τροχαίων ατυχημάτων, 2001]



Αυτά τα ατυχήματα, εκτός από την ανθρώπινη τραγωδία έχουν ένα πολύ σημαντικό κοινωνικο-οικονομικό κόστος. Έχει εκτιμηθεί ότι το συνολικό ετήσιο κόστος των τροχαίων ατυχημάτων, το οποίο περιλαμβάνει το «κόστος» της «απώλειας» της ανθρώπινων ζωών, τις δαπάνες που προκύπτουν από υλικές ζημιές στα οχήματα και στο οδικό δίκτυο, τα έξοδα ιατρικής περίθαλψης, και το κόστος ενασχόλησης της τροχαίας και άλλων εμπλεκομένων φορέων, αγγίζει το 2% του ΑΕΠ στις χώρες της Ε.Ε.

Aιτιολογικοί Παράγοντες – Η σημασία του οδικού φωτισμού
‘Οταν τα στατιστικά των οδικών ατυχημάτων αναλύονται, υπάρχουν αναπόφευκτα αρκετοί αιτιολογικοί παράγοντες. Οι περισσότεροι από αυτούς αφορούν στην υποδομή του οδικού δικτύου και του οδικού περιβάλλοντος (π.χ. οδόστρωμα, σήμανση, φωτισμός, κλιματολογικές συνθήκες), τoν τεχνικό εξοπλισμό και την μηχανολογική κατάσταση των οχημάτων, τον έλεγχο του συστήματος (π.χ. επιτήρηση, αστυνόμευση, πρόληψη, περίθαλψη) και τον ανθρώπινο παράγοντα (οδηγοί, πεζοί). Το «ανθρώπινο λάθος», περιλαμβάνει μια σειρά από παράγοντες που αφορούν στην υπερβολική ταχύτητα, την κατανάλωση αλκοόλ, τη μη χρήση της ζώνης ασφαλείας, την κούραση και την επικίνδυνη ή επιθετική οδήγηση.

Ένας παράγοντας στον οποίο δεν έχει δοθεί η απαραίτητη βαρύτητα, αν και είναι γνωστή η ύπαρξη δυσανάλογου αριθμού ατυχημάτων μεταξύ ημέρας και νύχτας, είναι τα επίπεδα περιβαλλοντικού φωτισμού των δρόμων. Πρόσφατες μελέτες που διεξήχθηκαν στο Πανεπιστήμιο Κρήτης σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ της Μ. Βρετανίας, αποδεικνύουν ότι η απουσία οδικού φωτισμού κατά τη νυκτερινή οδήγηση αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα αύξησης της «σοβαρότητας» των ατυχημάτων, ιδιαίτερα αυτών που αφορούν παρασύρσεις πεζών, ποδηλατιστών και μοτοσυκλετιστών μέσα στην πόλη. Mάλιστα, το 2001, στους ελληνικούς δρόμους όπου δεν υπήρχε φωτισμός τη νύχτα, ένα στα τέσσερα ατυχήματα (το 23.8%) ήταν θανατηφόρα! H εικόνα δεξιά παρουσιάζει το δείκτη σοβαρότητας των ατυχημάτων (αριθμός νεκρών ανά 100 ατυχήματα) κατά τις νυχτερινές ώρες σε δρόμους με διαφορετικό οδικό φωτισμό για τα έτη 1996-2001 [Πηγή: EΣYE, Tμήμα Παροχής Στατιστικής Πληροφόρησης, 2003].

Συμπεραίνεται επομένως ότι, αν και σίγουρα υπάρχουν και άλλοι αιτιολογικοί παράγοντες (π.χ. η ελλιπής σήμανση, η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και η κούραση των οδηγών), η σοβαρότητα των ατυχημάτων εξαρτάται άμεσα από τα επίπεδα φωτισμού των δρόμων τη νύχτα, αφού τριπλασιάζεται σε δρόμους που δεν έχουν επαρκή φωτισμό. Μάλιστα, το γεγονός ότι η αναλογία στην «σοβαρότητα» μεταξύ μη φωτισμένων και φωτισμένων δρόμων είναι σχεδόν η ίδια και στην Mεγ. Bρετανία, η οποία παρουσιάζει την μικρότερη συχνότητα θανατηφόρων ατυχημάτων στην Ε.Ε., υποδεικνύει την ύπαρξη κάποιου παράγοντα, ο οποίος δεν σχετίζεται ούτε με την ποιότητα του οδικού δικτύου και των οχημάτων ούτε με την «παιδεία» των οδηγών.

Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στην παρακάτω δημοσίευση:
Plainis S, Murray IJ and Pallikaris IG (2006). Road traffic casualties: understanding the night-time death toll, Injury Prevention, 12: 125-128.

Λειτουργικές διαστάσεις της νυχτερινής όρασης

Είναι εμφανές από τα παραπάνω στατιστικά, ότι η οδήγηση στους σημερινούς αυτοκινητοδρόμους απαιτεί ανάπτυξη ικανοτήτων (όρασης) απαραίτητων για την έγκαιρη αποφυγή πιθανών συγκρούσεων. Αν και η οδήγηση λαμβάνει χώρα σε ένα πολυσύνθετο περιβάλλον, κατά την διάρκεια της ημέρας ή στην περίπτωση που ο φωτισμός των δρόμων είναι επαρκής, οι οπτικές πληροφορίες που δέχεται και χρησιμοποιεί ο οδηγός (όπως αντίληψη βάθους και κίνησης, περίγραμμα, φωτεινότητα, χρώμα αντικειμένων) καθορίζουν σε μεγάλο ποσοστό το οπτικό του πεδίο και την οπτικό-κινητική του αντίληψη. Αυτές οι πληροφορίες είναι σημαντικές για την ανίχνευση και αναγνώριση των «αντικειμένων» που τον ενδιαφέρουν (π.χ. σήματα της τροχαίας, άλλα οχήματα, πεζοί), τον προσανατολισμό του στο χώρο και την αποφυγή πιθανών εμποδίων. Eίναι αδιαμφισβήτητο, επομένως, ότι η όραση του οδηγού αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα για την ασφαλή οδήγηση.

Κατά τη νυκτερινή οδήγηση, σε συνθήκες απουσίας περιβαλλοντικού φωτισμού (βλ. Eικόνες, που παρουσιάζουν φωτογραφίες από αστικούς δρόμους του Ηρακλείου με πολύ καλό και ανεπαρκή φωτισμό), οι οπτικές πληροφορίες στο οπτικό πεδίο του οδηγού μειώνονται δραματικά, με αποτέλεσμα ο οδηγός αντιμετωπίζει δύο κύρια προβλήματα: δυσκολία στην αντίληψη των «εν-δυνάμει» κινδύνων και κοπιωπία κυρίως από τα φώτα των επερχόμενων οχημάτων (τα οποία προκαλούν αυξημένο θάμβος, Murray et al., 2002). Και τα δύο είναι στενά συνδεδεμένα με την σημαντική μείωση της «λειτουργικής» όρασης σε χαμηλό φωτισμό. Η επίδραση της μειωμένης φωτεινότητας στις διάφορες λειτουργίες της όρασης έχει μελετηθεί διεξοδικά στο παρελθόν και είναι γνωστό ότι σε χαμηλές συνθήκες φωτισμού διάφορα χαρακτηριστικά της οπτικής συμπεριφοράς, όπως η διακριτική ικανότητα, η αντίληψη της κίνησης και η προσαρμοστική ικανότητα του οφθαλμού, μειώνονται αισθητά, ενώ παράλληλα χάνεται η αντίληψη του βάθους (στερεοσκοπική όραση) και η έγχρωμη όραση.



Τα παραπάνω συμβαίνουν κυρίως λόγω του γεγονότος ότι στο ημίφως και σε σκοτοπικές συνθήκες φωτισμού, τα ραβδία (φωτοϋποδοχείς υπεύθυνοι για την όραση στο σκοτάδι) διέπουν την λειτουργία της όρασης (Plainis et al., 2006 - Injury Prevention). Mπορεί βέβαια η λειτουργία των ραβδίων να αυξάνει την φωτεινή μας ευαισθησία στο σκοτάδι, εξαιτίας όμως της αργής τους αντίδρασης μειώνονται τα αντανακλαστικά μας, ενώ ταυτόχρονα αλλοιώνεται η αντίληψη της κίνησης, με αποτέλεσμα τα "αντικείμενα" να φαίνονται ότι κινούνται πιο αργά από ότι στην πραγματικότητα. Για αυτό είναι πιθανή η υπερ-εκτίμηση από την πλευρά του οδηγού της "απόστασης ασφαλείας" που απαιτείται για την ακινητοποίηση του οχήματος και την αποφυγή ενός ατυχήματος. Mάλιστα, για την ακινητοποίηση ενός οχήματος που κινείται με ταχύτητα 80χμ/ώρα απαιτούνται θεωρητικά επιπρόσθετα 8.9 μέτρα σε δρόμους που δεν υπάρχει φωτισμός (σε σχέση με τους καλά "φωτισμένους" δρόμους), απόσταση αρκετά σημαντική αν λάβουμε υπόψη ότι πολλά ατυχήματα αποφεύγονται για λίγα μέτρα. [Το παρακάτω γράφημα παρουσιάζει τη συνολική απόσταση ακινητοποίησης, όπως αναλύεται στη απόσταση αντίληψης και επιβράδυνσης, για διάφορες ταχύτητες των οχημάτων. Η επιπρόσθετη απόσταση υπολογίζεται από την αύξηση της απόστασης ακινητοποίησης σε χαμηλές συνθήκες φωτισμού.]


Oι παραπάνω υπολογισμοί αφορούν ιδανικές συνθήκες, κατά τις οποίες ο οδηγός είναι συγκεντρωμένος στην οδήγηση και σε ετοιμότητα για την αποφυγή κάθε κινδύνου. Στην πραγματικότητα όμως, ο οδηγός δεν δέχεται μόνο οπτικές πληροφορίες, αλλά ταυτόχρονα ελέγχει την κατεύθυνση και την ταχύτητα του οχήματος, ενώ είναι πιθανόν διαφημιστικές πινακίδες και βιτρίνες καταστημάτων που συναντώνται συχνά στο αστικό οδικό δίκτυο να αποσπούν την προσοχή του, με αποτέλεσμα την μείωση της ετοιμότητάς του. Είναι σημαντικό να τονιστεί όμως ότι η μείωση στην οπτική αντίληψη και τα αντανακλαστικά δεν γίνεται αντιληπτή από τους ίδιους τους οδηγούς. Ως αποτέλεσμα είναι πιθανή η υπερ-εκτίμηση από την πλευρά του οδηγού της "απόστασης ασφαλείας" που απαιτείται για την ακινητοποίηση του οχήματος και την αποφυγή ενός ατυχήματος.

Αν και γίνεται προφανές ότι καλή όραση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την οδήγηση, είναι δύσκολος ο άμεσως συσχετισμός της με την αυξημένη πιθανότητα οδικών ατυχημάτων. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί οι βασικές «στατικές» μετρήσεις αξιολόγησης της όρασης, που πραγματοποιούνται στην κλινική πράξη και αποτελούν προϋπόθεση για την χορήγηση του διπλώματος οδήγησης (π.χ. οπτική οξύτητα, οπτικά πεδία, αντίληψη χρωμάτων), δεν αντικατοπτρίζουν τη σύνθετη, δυναμική, οπτικό-κινητική αντίληψη που απαιτείται στην οδήγηση. Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια για την δημιουργία πιο "απαιτητικών" μεθοδολογιών αξιολόγησης της οπτικής συμπεριφοράς, που παρέχουν την δυνατότητα βαθμονόμησης των μετρήσεων με μεγάλη ακρίβεια. Τέτοιες μετρήσεις αποτελούν η φωτεινή ευαισθησία αντίθεσης, ο οπτικός χρόνος αντίδρασης (ΧΑ) και το ωφέλιμο οπτικό πεδίο τα οποία πιστεύεται ότι είναι δυνατόν να προβλέψουν τη πιθανή συμμετοχή ορισμένων οδηγών σε ατυχήματα.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στις παρακάτω δημοσιεύσεις:
1. Plainis, S. and Murray, I.J. (2002). Reaction times as an index of visual conspicuity when driving at night. Ophthalmic & Physiological Optics, 22: 409-415. (pdf)
2. Plainis S, Murray IJ and Charman WN (2005). The role of retinal adaptation in night driving. Optometry and Vision Science, 82 (8): 682-8.(pdf)
3. Plainis S, Murray IJ and Pallikaris IG (2006). Road traffic casualties: understanding the night-time death toll, Injury Prevention, 12: 125-128. (pdf)

12 Αυγούστου 2010

Ευρωπαϊκή Ακαδημία Οπτικής και Οπτομετρίας

Η κλινική παροχή υπηρεσιών στο πεδίο της Οπτομετρίας, της Οπτικής και γενικώς των Επιστημών που σχετίζονται με την Όραση συνεχώς τροποποιείται λόγω των σημαντικών εξελίξεων τόσο στη γνώση και την τεχνολογική υποστήριξη που σχετίζονται με την κλινική/επιστημονική πράξη των επαγγελματιών του χώρου όσο και στα αντίστοιχα προϊόντα (οφθαλμικοί φακοί, φακοί επαφής, μέθοδοι διόρθωσης πρεσβυωπίας κλπ.). Είναι όμως εμφανές ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά στην ποιότητα και τα πρότυπα των παρεχόμενων υπηρεσιών και της υγιεινής περίθαλψης της όρασης μεταξύ των χωρών της Ευρώπης (για περισσότερες πληροφορίες βλ. προηγούμενη ανάρτηση).

Κρίθηκε απαραίτητο, επομένως, από το Ευρωπαϊκό Κολλέγιο Οπτομετρίας και Οπτικής (European College of Optometry & Optics, ECOO) η ίδρυση ενός φορέα που θα εποπτεύει την εκπαίδευση στην Ευρώπη με σκοπό τον «εναρμονισμό» της (όσο αν και αυτό είναι δύκολο να επιτευχθεί άμεσα) μεταξύ των χωρών της Ευρώπης.

Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία Οπτικής και Οπτομετρίας (European Academy of Optometry & Optics, EAOO) αποτελεί ένα σχετικά νεοσύστατο οργανισμό (λειτουργεί από το 2009, αλλά ακόμη δεν έχουν πλήρως ολοκληρωθεί οι δράσεις). Η Ακαδημία αποτελεί δημιούργημα του Ευρωπαϊκού Κολλεγίου Οπτομετρίας και Οπτικής και έχει τους παρακάτω στρατηγικούς στόχους:
-την ανάπτυξη της επιστημονικής γνώσης στο αντικείμενο της Οπτομετρίας και της Οπτικής.
-τη διάδοση και τον εναρμονισμό της εκπαίδευσης και της έρευνας στην οπτική, την οπτομετρία και σε συναφή αντικείμενα μεταξύ των χωρών της Ευρώπης.
-τη διάδοση προς όφελος του κοινού της επιστήμης και της κλινικής πράξης της Οπτικής και της Οπτομετρίας
-την εξασφάλιση της επαγγελματικής κατάρτισης και επιστημονικής επάρκειας των μελών της.

Η ίδρυση της Ακαδημίας αποκτά μεγάλη σημασία για τη χώρα μας αν αναλογιστεί κάποιος ότι όταν το επάγγελμα του Οπτομέτρη απελευθερωθεί πλήρως στην Ελλάδα, θα μπορεί κάθε απόφοιτος Σχολής Οπτομετρίας, από οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ, να εργαστεί στη χώρα μας (αν και σύμφωνα με τις διατάξεις της ΕΕ ακόμη και σήμερα αυτό μπορεί να συμβεί χωρίς κυρώσεις). Ως αποτέλεσμα, είναι πολύ πιθανόν να έρθουν στη χώρα μας (και σε άλλες χώρες) Οπτομέτρες με πολύ καλύτερη επιστημονική και επαγγελματική κατάρτιση από τους Έλληνες απόφοιτους, αναβαθμίζοντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες και παράλληλα επισκιάζοντας τους Έλληνες. Ένας από τους άμεσους στόχους της Ακαδημίας Οπτικής και Οπτομετρίας είναι η ίδρυση Προγραμμάτων και Κέντρων που θα παρέχουν συνεχή εκπαίδευση στους επαγγελματίες του χώρου, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να εξελίξουν και να εξειδικεύσουν τις γνώσεις τους. Είναι προφανές ότι για τον καλύτερο σχεδιασμό και την οργάνωση ενός εκπαιδευτικού δικτύου είναι απαραίτητη η συμμετοχή και αρωγή ακαδημαϊκών, ερευνητών και εκπαιδευτών. Η Ακαδημία δίνει για πρώτη φορά τη δυνατότητα οι παραπάνω επιστήμονες να συναντιούνται σε τακτά διαστήματα με τους επαγγελματικούς φορείς του χώρου. Η πρώτη συνάντηση, κομβικής σημασίας για το μέλλον της Οπτομετρίας στην Ευρώπη, θα πραγματοποιηθεί στη Δρέσδη (22-24 Οκτωβρίου).

15 Απριλίου 2010

Ποιος είναι ο ορισμός του Οπτικού στην Ελλάδα?

Επειδή βρισκόμαστε σε εποχές που σε πολλά επαγγέλματα υπάρχει σοβαρή εξειδίκευση όσο αφορά τις παρεχόμενες υπηρεσίες είναι αρκετά σημαντικό να αναρωτηθούμε ποιός είναι ο ορισμός του Οπτικού στην Ελλάδα. Ποιος θεωρείται "Οπτικός" αυτή τη στιγμή στη χώρα μας?

(1) Είναι ο επιχειρηματίας (“ έμπορος”) Οπτικός που έχει κατάστημα (η “αλυσίδα καταστημάτων) που ασχολείται με τη λιανική πώληση γυαλιών, και ο οποίος με βάση τη σημερινή νομοθεσία δεν χρειάζεται να έχει ούτε πτυχίο αλλά ούτε και βασικές γνώσεις Οπτικής?
(2) Είναι ο απόφοιτος Οπτικής που ασχολείται με τη λιανική πώληση γυαλιών αλλά προσπαθεί να παρέχει και άλλες υπηρεσίες, π.χ. εφαρμογή Φακών Επαφής, που έτσι κι αλλιώς την παρέχουν και οι υπόλοιποι, χωρίς να έχουν πάντα την απαιτούμενη άδεια?
(3) Είναι ο υπάλληλος ενός καταστήματος που έχει αναλάβει τη στήριξη του όσο αφορά το "κλινικό" μέρος του, αυτό που ονομάζουμε “οπτομετρία"?
(4) Είναι ο υπάλληλος ενός καταστήματος (ή ενός εργαστηρίου), πιθανώς και απόφοιτος "Οπτικός", που ασχολείται με την κατεργασία των οφθαλμικών φακών και το μοντάρισμα?
(5) Είναι ο κάτοχος της άδειας ενός καταστήματος (αλλά όχι υπάλληλος, αφού μπορεί να την έχει "παραχωρήσει με κάποια αμοιβή”), ο οποίος όμως ασχολείται με άλλο αντικείμενο?
(6) Είναι ο "καταστηματάρχης" που κάνει παράλληλα και χονδρική πώληση προϊόντων σε άλλους Οπτικούς?
(7) Είναι ο απόφοιτος σχολών "Οπτομετρίας" από διάφορα ιδρύματα εξωτερικού?
(8) Είναι ο απόφοιτος της πρόσφατα “αναβαπτιζόμενης" εγχώριας Σχολής "Οπτικής και Οπτομετρίας"?



Είναι προφανές ότι υπάρχει ένα εύρος ανθρώπων με διαφορετικές καταβολές και σπουδές που σήμερα μπορούν να ονομαστούν ως “Οπτικοί” και γιατί όχι “οπτομέτρες". Αυτό που θα έπρεπε να μας απασχολεί είναι ποιος τους βαφτίζει. Σύμφωνα με τους συλλόγους Οπτικών, Οπτικός είναι αυτός που έχει ένα κατάστημα "Οπτικών" και αποτελεί μέλος τους, μια και για παράδειγμα μόνο αυτός συνηθίζονταν να λαμβάνει τα περιοδικά τους και τις ενημερώσεις του χώρου. Δηλαδή οι "Οπτικοί", όπως προσδιορίζονται από τους ορισμούς (3) και (4) δεν αποτελούν το "target group", ενώ οι υπόλοιποι αποτελούν a priori μέλη. 

Σύμφωνα με τον "Οδηγό στον Κόσμο των Επαγγελμάτων" που παρέχει συμβουλευτική στήριξη στους νέους για την επιλογή επαγγέλματος ΚΑΙ αποτελεί και την πρώτο-εμφανιζόμενη ιστοσελίδα όταν κάποιος κάνει έρευνα στο www.google.gr, ο "Οπτικός ασχολείται με την κατασκευή, επισκευή, ρύθμιση και εφαρμογή των οπτικών οργάνων και ειδικότερα να εφαρμόζει φακούς για τη διόρθωση των διαθλαστικών ανωμαλιών της όρασης, με βάση τις συνταγές των οφθαλμιάτρων", ενώ μέσα στα απαραίτητα προσόντα για την εκτέλεση του επαγγέλματος είναι "η αποφοίτηση από το Τμήμα Οπτικών του ΤΕΙ Αθηνών". Σύμφωνα με τον Επαγγελματικό οδηγό, οι ορισμοί (1), (5) και (6) δεν αποτελούν Οπτικούς.






Η ουσία είναι ότι αν και υπάρχει θεσμικά ακριβής ορισμός του Οπτικού (δυστυχώς όχι του Οπτομέτρη, και αυτό το ζήτημα αποτελεί άλλο κεφάλαιο), στην καθημερινότητα ούτε εμείς οι ίδιοι, ούτε οι πελάτες μας, ούτε οι "συνεργάτες" μας στον χώρο της υγιεινής περίθαλψης της Όρασης (π.χ. Οφθαλμίατροι) γνωρίζουν ποιος είναι πραγματικά Οπτικός!

Και τι έχουμε καταφέρει τόσες δεκαετίες ως Οπτικοί? Τι έχουν κάνει οι Σύλλογοι? Συντάσσεται αυτή τη στιγμή το "μητρώο Οπτικών". Αυτό θα αποτελέσει το "μητρώο Οπτικών" ή το "μητρώο Οπτικών καταστημάτων"? Θα μάθουμε ποτέ πόσοι είναι οι πτυχιούχοι Οπτικοί? Πόσοι από αυτούς έχουν δική τους επιχείρηση? Πόσοι ενασχολούνται σε επιχειρήσεις άλλων? Πόσοι είναι άνεργοι? Πόσοι πρέπει να συμμετάσχουν σε σεμινάρια δια βίου εκπαίδευσης για να αναβαθμίσουν την επιστημονική και κλινική τους κατάρτιση? Πόσους ακόμα μπορεί να απορροφήσει ο "χώρος"? Και τελικά, ποιος είναι ο "χώρος" που αναλογεί στους Οπτικούς?

Κατά την άποψή μου, παρατηρώντας τις κινήσεις και τα ενδιαφέροντα των εκπροσώπων του επαγγέλματος, δυστυχώς αυτό δε θα συμβεί στο πρόσφατο μέλλον.

12 Απριλίου 2010

9ο Θερινό Σχολείο στην Οπτική της Όρασης


Από το 2002 το Πανεπιστήμιο Κρήτης, και πιο συγκεκριμένα το Ινστιτούτο Οπτικής και Όρασης (IVO) διοργανώνει το Θερινό Σχολείο στην Οπτική της Όρασης (Summer School in Visual Optics). Το σχολείο αποτελείται από σειρά μαθημάτων που διδάσκονται (στην αγγλική γλώσσα) από επιστήμονες και ερευνητές με διεθνή αναγνώριση στο χώρο της Οπτικής και των Επιστημών της Όρασης. Οι ημερομηνίες για το φετεινό σχολείο είναι 5-8 Ιουλίου 2010 και ο τόπος διεξαγωγής του είναι το συνεδριακό κέντρο Terra Maris στη Χερσόνησο Ηρακλείου.

Το πρόγραμμα καλύπτει ένα μεγάλο εύρος θεματικών περιοχών με έμφαση:
στις διαθλαστικές ανωμαλίες και εκτροπές του οφθαλμού,
στην ποιότητα του αμφιβληστροειδικού ειδώλου,
στη σκέδαση,
στην προσαρμοστική ικανότητα του οφθαλμού και την πρεσβυωπία
στη χρήση της τεχνολογίας των προσαρμοστικών οπτικών στην έρευνα και την οφθαλμική απεικόνιση
στις εξελίξεις στην τεχνολογία κατασκευής οφθαλμικών φακών, φακών επαφής και ενδοφακών

Στην ιστοσελίδα του Σχολείου μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες και το αναλυτικό πρόγραμμα του Σχολείου (http://www.ivo.gr/summerschool)

18 Φεβρουαρίου 2010

Ανεστάλη η ίδρυση του Τμήματος "Οπτικής-Οπτομετρίας" στην Ηγουμενίτσα

"Δε θα υπάρξει κανένα νέο τμήμα, όπως γίνεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια, όπου κάθε χρόνο ανακοινώνουμε νέα τμήματα στα ΤΕΙ και στα Πανεπιστήμια, χωρίς να έχουν καθηγητές, χωρίς να υπάρχουν συγγράμματα, χωρίς να υπάρχουν προγράμματα σπουδών και οι φοιτητές περιμένουν επί χρόνια τους καθηγητές να έρθουν". Με αυτή τη φράση, η υπουργός Παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου «πάγωσε» τα σχέδια του προκατόχου της για λειτουργία άλλων επτά ΤΕΙ στην περιφέρεια συμπεριλαμβανομένου του Τμήματος Οπτικής και Οπτομετρίας στην Ηγουμενίτσα. Η κ. Διαμαντοπούλου ξεκαθάρισε από το βήμα του Κοινοβουλίου πως «καμία απόφαση δε θα δίνεται για να ικανοποιηθούν οποιουδήποτε άλλου είδους προτεραιότητες».

Όπως τόνισε, στόχος της κυβέρνησης είναι η αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης και γι' αυτό η αρχή που θα ακολουθείται στο εξής είναι «πρώτα ο φοιτητής και μετά ο δήμαρχος ή οι τοπικοί παράγοντες» ενώ παράλληλα, διεμήνυσε πως «καμία απόφαση δε θα δίνεται με πολιτικά κριτήρια».

"Αν αποφασίσουμε ότι το Πανεπιστήμιο είναι ο κεντρικός μοχλός ανάπτυξης, αριστείας, κοινωνικής συνοχής, διανόησης για τη χώρα, τα Πανεπιστήμιά μας θα πρέπει να μπουν στην πρώτη προτεραιότητα και ο στόχος μας είναι να κατατάσσονται στα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου".

"Τα προβλήματα της Παιδείας είναι αλλού, δεν είναι στο άσυλο".

κ. Διαμαντοπούλου, ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ για την απόφασή σας. Ας ελπίσουμε ότι έφτασε επιτέλους η ώρα τουλάχιστον για τα θέματα της Παιδείας οι αποφάσεις να λαμβάνονται με αξιοκρατικά κριτήρια και με γνώμονα ΜΟΝΟΝ τη βελτίωση της παρεχόμενης γνώσης προς τους φοιτητές. Οι προσπάθειές μας δεν πήγαν χαμένες...Θα ήταν ενδιαφέρον να ενημερωθούμε για τη θέση και τις σχετικές κινήσεις της ΠΕΟΟ αυτό το διάστημα.