Το αξονικό μήκος του οφθαλμού στους μύωπες αυξάνεται ΠΡΙΝ την εμφάνιση της μυωπίας

Μια πρόσφατη μελέτη* διερεύνησε αλλαγές στη βιομετρία του οφθαλμού (ισχύ, αξονικό μήκος κλπ) σε ένα πρόγραμμα προληπτικού ελέγχου παιδιών στη Σιγκαπούρη ΠΡΙΝ και μετά την εμφάνιση της μυωπίας.

Το ενδιαφέρον εύρημα αφορούσε το ρυθμό αύξησης του αξονικού μήκους, ο οποίος ήταν μεγαλύτερος στα παιδιά που εμφάνισαν μυωπία ακόμα και 1-2 χρόνια ΠΡΙΝ την εμφάνιση της σε σχέση με τα παιδιά που παρέμειναν εμμέτρωπες (0.37 mm το χρόνο για τα παιδιά που κατέληξαν μύωπες σε σύγκριση με 0.14 mm το χρόνο για τα παιδιά που παρέμειναν εμμέτρωπες)! 

Αυτή η παρατήρηση είναι πολύ σημαντική σχετικά με τις ενέργειες πρόληψης της μυωπίας. Είναι προφανές ότι νέες κλινικές μελέτες χρειάζεται να εκπονηθούν ώστε να αξιολογήσουμε τις υπάρχουσες οπτικές παρεμβάσεις για τη διαχείριση της μυωπίας (όπως η ορθοκερατολογία) ΠΡΙΝ από την εμφάνιση της μυωπίας σε παιδιά που παρουσιάζουν σημαντική αύξηση του αξονικού μήκους του οφθαλμού τους!

*Rozema J, Dankert S, Iribarren R, Lanca C, Saw S-M. Axial growth and lens power loss at myopia onset in Singaporean children. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2019; 60:3091–3099. https://doi.org/10.1167/iovs.18-26247

Η σημασία της επιλογής των κατάλληλων φακών επαφής στην επιβράδυνση της εξέλιξης της μυωπίας σε παιδιά

Eίναι πια αποδεδειγμένο ότι ο οφθαλμός, μέσω ενός αυτόνομου μηχανισμού, χρησιμοποιεί την κατεύθυνση της αξονικής και περιφερικής αφεστίασης (defocus) για να προσδιορίσει πιθανή μυωπική ή υπερμετρωπική διαθλαστική κατάσταση και να την αντισταθμίζει ανάλογα, κατά τη διαδικασία της εμμετρωποίησης. Η οπτική πληροφορία στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδή έχει, μάλιστα, σημαντική επίδραση στην ανάπτυξη του οφθαλμού, λόγω της μεγαλύτερης έκτασής της και του μηχανισμού της χωρικής άθροισης (spatial summation) των αποκρίσεων πολυάριθμων φωτοϋποδοχέων.

Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι οι μυωπικοί οφθαλμοί παρουσιάζουν στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδή μία ροπή προς σχετική περιφερική υπερμετρωπία εν συγκρίσει με την αξονική διάθλαση, με αποτέλεσμα οι συμβατικοί τρόποι διόρθωσης της μυωπίας (γυαλιά ή φακοί επαφής) να έχουν ως κατάληξη την «υπερδιόρθωση» της μυωπίας στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδή, γεγονός που μπορεί να διαταράξει τη διαδικασία της εμμετρωποίησης, ιδιαίτερα όταν τα παιδιά στερούνται δραστηριοτήτων σε εξωτερικούς χώρους.

Μάλιστα, δεκάδες πια κλινικές έρευνες έχουν καταλήξει ότι η μυωπία μπορεί να επιβραδυνθεί στα παιδιά όταν χρησιμοποιούμε είτε ορθοκερατολογικούς, είτε πολυεστιακούς φακούς επαφής (distance centered - κεντρική περιοχή διόρθωση για μακριά), που εξασφαλίζουν μυωπική εστίαση του φωτός στην περιφερεια του αμφιβληστροειδή.

Μια πρόσφατη δημοσίευση από τo BLINK Study Group* , παρουσίασε αποτελέσματα μετά από 3 χρόνια “θεραπείας” με πολυεστιακούς φακούς επαφής distance centered (με "high” ή “med” add) σε 292 παιδιά ηλικίας 7-11 ετών με μυωπία μεταξύ -0.75 και -5.00 D, δείχνοντας ότι επιτυγχάνεται μεγαλύτερη επιβράδυνση της μυωπίας, μέσα στα 3 έτη, στα παιδιά που χρησιμοποίησαν πολυεστιακούς ΦΕ με "high add" σε σύγκριση με αυτά που χρησιμοποίησαν ΦΕ με “med add". Πιο συγκεκριμένα, η αύξηση στη μυωπία ήταν −0.60 D για τα παιδιά με ΦΕ με "high add", −0.89 D με τους ΦΕ με “med add” και −1.05 D με τους συμβατικούς μονοεστιακούς ΦΕ. Η διαφορά στην εξέλιξη της μυωπίας μεταξύ των παιδιών με “med add” και “high add” ΦΕ ήταν 0.30 D (95% CI, 0.13-0.47). Αντίστοιχα,η αύξηση του αξονικού μήκους ήταν 0.42 mm για τα παιδιά με ΦΕ με "high add", 0.58 mm με τους ΦΕ με “med add", και 0.66 mm με τους συμβατικούς ΦΕ.

Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την κατανόηση της κλινικής σημασίας των παρατηρούμενων διαφορών, τα αποτελέσματα και αυτής της έρευνας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι ο σημαντικότερος παράγοντας που διαταράσσει τη διαδικασία της εμμετρωποίησης κι επηρεάζει την εξέλιξη της μυωπίας στα παιδιά, ιδιαίτερα όταν τα παιδιά στερούνται δραστηριοτήτων σε εξωτερικούς χώρους, είναι η “ανομοιογένεια" στην αμφιβληστροειδική διαθλαστική εστίαση. Δεν είναι τυχαίο ότι η επιβράδυνσης της μυωπίας είναι μεγαλύτερη με την τεχνική της ορθοκερατολογίας που προκαλεί σημαντικότερη υποδιόρθωση της μυωπίας στην περιφέρεια.

Είναι σημαντικό, επομένως, όλοι μας να κατανοήσουμε τους παραπάνω οπτικούς μηχανισμούς εμμετρωποίησης και να δράσουμε προς όφελος των παιδιών που παρουσιάζουν μυωπία, ακόμα και σε αρχικά στάδια, προλαμβάνοντας την εξέλιξή της σε μια παθολογική κατάσταση, με την επιλογή "προϊόντων" που είναι διεθνώς ασφαλείς και αποδεδειγμένα επαρκείς.

_________

*Walline et al. Effect of High Add Power, Medium Add Power, or Single-Vision Contact Lenses on Myopia Progression in Children. JAMA. 2020;324(6):571-580. doi:10.1001/jama.2020.10834

Μυωπία στην παιδική ηλικία και η πιθανότητα απόκτησης παθολογικής μυωπίας

Eίναι προφανές ότι ως κοινωνία σαφώς δεν έχουμε ακόμη ευαισθητοποιηθεί για τις επιπλοκές που σχετίζονται με τη μυωπία και τις σοβαρές επιπτώσεις τους. Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμου με μυωπία γεννήθηκε μετά το 1970, αυτός ο πληθυσμός δεν έχει φτάσει ακόμη στην ηλικία των 50 ετών, όταν οι σχετικές επιπλοκές του αυξημένου αξονικού μήκους του οφθαλμού, όπως καταρράκτης, γλαύκωμα και μυωπική ωχροπάθεια, συνήθως αρχίζουν να εμφανίζονται. Είναι δυστυχώς αναμενόμενο τις επόμενες δεκαετίες η μυωπία να αποτελέσει τη μεγαλύτερη απειλή για την οφθαλμική υγεία.

Η αναγνώριση της μυωπίας ως ένα κρίσιμο πρόβλημα από τους επαγγελματίες περίθαλψης της όρασης είναι απλά η αρχή, αλλά χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι η αντιμετώπισή της αφορά πολλά περισσότερα από την απλή διόρθωσή της με γυαλιά, φακούς επαφής ή με διαθλαστική επέμβαση ! Αυτοί οι τρόποι διόρθωσης δεν σταματούν την εξέλιξη της μυωπίας και το αυξανόμενο ρίσκο άλλων παθήσεων, απλά προσφέρουν ευκρινή και λειτουργική όραση.

Το παρακάτω μοντέλο του Noel Brennan*, βασίζεται στα δεδομένα που παρουσιάστηκαν στη σχετική δημοσίευση των Pärssinen και Kauppinen** και παρουσιάζει γραφικά την πιθανότητα κάποιος να αποκτήσει υψηλή μυωπία (<-5D) σε σχέση με την ηλικία που χρειάστηκε για πρώτη φορά γυαλιά για τη διόρθωση της μυωπίας του. 

Καταλαβαίνουμε ότι, αν και συνήθως έχουμε την τάση να περιμένουμε πιθανή εξέλιξη τη μυωπίας μέσα στο επόμενο διάστημα, για τα περισσότερα παιδιά που εμφάνισαν μυωπία στην ηλικία των 8-10 ετών, ο χρόνος δεν γυρνάει πίσω ! Όποια καθυστέρηση στην αντιμετώπιση της μυωπίας με τους τρόπους που σήμερα γνωρίζουμε ότι μπορούν σημαντικά να επιβραδύνουν την εξέλιξή της θα είναι επιβαρυντική: μην ξεχνάμε ότι κάθε μείωση κατά ΜΙΑ (1) διοπτρία στην εξέλιξη της μυωπίας μειώνει το ρίσκο για εμφάνιση μυωπικής ωχροπάθειας κατά περίπου 40%.***

Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, ενημερώστε τους γονείς των παιδιών σχετικά με τους νέους οπτικούς τρόπους αντιμετώπισης της μυωπίας τους.

_________________________

*Νοel Brennan. Why Every Myopic Child Needs To Be Treated. Review of myopia management. November 16, 2020

**Pärssinen O, Kauppinen M. Risk Factors for High Myopia: A 22-Year Follow-up Study from Childhood to Adulthood. Acta Ophthalmol 2019;97:510-8. 

***Bullimore MA, Brennan NA. Myopia Control: Why Each Diopter Matters. Optom Vis Sci 2019;96:463-5.